Zawód zarządca - zasady administrowania nieruchomościami wspólnymi
W październiku 2002 roku w rejestrze Urzędu Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast figurowało 12 166 osób zajmujących się zawodowo zarządem nieruchomościami – dwa razy więcej niż pośredników i rzeczoznawców razem wziętych. Z tego 1061 zarządców działa na Dolnym Śląsku, a 417 we Wrocławiu.
W budynkach wielorodzinnych każdy właściciel samodzielnie zarządza swoim lokalem. Współdziałanie wymagane jest jednak w wypadku części wspólnych nieruchomości. Gdy w budynku takim znajduje się więcej niż 7 mieszkań, mówimy o tzw. dużej wspólnocie mieszkaniowej. Wtedy prawo nakłada na właścicieli lokali obowiązek wyboru zarządu. W małych wspólnotach (od 2 do 7 lokali) nie ma takiej konieczności, ale oczywiście właściciele mogą to zrobić z własnej woli. Zarząd może być jedno- albo kilkuosobowy. Jego funkcję może pełnić ktoś ze współwłaścicieli lubo ktoś z zewnątrz, np. wyspecjalizowana firma administrująca nieruchomościami albo osoba fizyczna. Od 1 stycznia 2002 roku osoba zajmująca się zawodowo zarządzaniem nieruchomościami musi posiadać licencję nadaną przez Prezesa Urzędu Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast. (Od 1 stycznia 2002 licencje nadaje Minister Infrastruktury.) Jeżeli zarządem zajmuje się firma (np. spółka), to musi ona zatrudniać licencjonowanych zarządców.
Zarządca działa na podstawie umowy, którą zawiera z właścicielem nieruchomości, a w wypadku budynku wielorodzinnego – ze wspólnotą mieszkaniową. Podstawą do podpisania umowy jest uchwała właścicieli, która w dużej wspólnocie jest podejmowana większością głosów, w małej natomiast – na danego zarządcę muszą się zgodzić właściciele wszystkich lokali.
Umowa z zarządcą musi być zawarta na piśmie – w przeciwnym razie będzie nieważna! Uprawnienia i obowiązki zarządcy wynikają z ustawy o własności lokali, z ustawy o gospodarce nieruchomościami oraz z umowy zawartej ze wspólnotą mieszkaniową. Zarządca ma prawo (i obowiązek) podejmować wszelkie decyzje i dokonywać wszelkich czynności, które zmierzają do utrzymywania budynku w stanie niepogorszonym, zgodnie z jej przeznaczeniem. Może także inwestować w nieruchomość, jeżeli jest to uzasadnione bieżącymi potrzebami.
Umowa może doprecyzować, jakie obowiązki będzie miała osoba zarządzająca nieruchomością, jeśli takie zastrzeżenia się tam nie znajdą, to stosować się będzie bezpośrednio przepisy ustaw.