Czym jest zadatek?
Zadatek to świadczenie pieniężne, wpłacane na poczet ceny. Służy zabezpieczeniu interesów zarówno wykonawcy umowy, jak i jego kontrahenta. Temu pierwszemu zapewnia już na wstępie środki na rozpoczęcie prac nad przedmiotem umowy. Drugiej stronie zapewnia zwrot w podwójnej wysokości w momencie niewykonania umowy.
Zadatek tym różni się od popularnej zaliczki, że w momencie gdy umowa nie zostaje wykonana, nie podlega zwrotowi. Z tego powodu gdy klient wycofa się w trakcie wykonywania umowy, zadatek zostaje zachowany przez wykonawcę.
Według kodeksu cywilnego, zadatek musi zostać wpłacony w momencie podpisywania umowy. Gdy dzieje się to w innym, np. późniejszym terminie, zachodzi wątpliwość czy świadczenie to na pewno jest zadatkiem. Istnieją różne interpretacje tego przepisu, dlatego warto w umowie dokładnie określić zasady i terminy w jakich zadatek będzie wpłacony, a także jakie skutki będą się z tym wiązać.
Klient, w przypadku niewykonania umowy przez kontrahenta, może żądać zwrotu wpłaconej przez niego zaliczki w podwójnej wysokości. Dzieje się tak w typowych sytuacjach gdy winę za niewykonanie umowy ponosi jedna strona. Gdy jednak ustalono, że niewykonanie umowy wynikło z winy obu stron lub w wyniku okoliczności, na które strony nie mają wpływu, zadatek jest zwracany. Nie ma wtedy obowiązku wypłaty podwojonej kwoty zadatku.
Podobna sytuacja może zajść w przypadku rozwiązania umowy za porozumieniem stron - wtedy to strony mogą umówić się na inną rekompensatę lub zadatek będzie zwrócony klientowi.
W każdym jednak przypadku aby otrzymać zadatek z powrotem, należy najpierw odstąpić od umowy, na poczet której był on wpłacony.
Jaka wysokość zadatku jest optymalna?
Odpowiedź na to pytanie zależy od konkretnej umowy. Przyjmuje się, że w większości przypadków wpłacane są zadatki na poziomie od 10 do 30% wartości umowy.