Księga na wieczność - strona 2
Ogólną zasadą jest, że wpis prawa własności do księgi wieczystej ma jedynie charakter deklaratoryjny – czyli potwierdzający. Jeśli więc kupiliśmy jakąś nieruchomość to staje się ona naszą własnością już w momencie podpisania aktu notarialnego.
Od tej ogólnej zasady istnieją jednak pewne wyjątki. W niektórych bowiem przypadkach przepisy przewidują tzw. wpis konstytutywny. Oznacza to, że nabyte prawo przechodzi na nabywcę dopiero z chwilą wpisu.
Dzieje się tak w przypadku ustanawiania i przenoszenia prawa użytkowania wieczystego gruntu. Jeśli więc nabywamy nieruchomość będącą w użytkowaniu wieczystym to nabędziemy prawo do niej dopiero po dokonaniu wpisu do księgi wieczystej. Do tego momentu użytkownikiem wieczystym pozostaje w dalszym ciągu zbywca. Nie mają przy tym znaczenia postanowienia umowne i np. fakt, że została już zapłacona w całości cena. Wobec tego nie możemy skutecznie dokonać dalszego zbycia tego prawa.
Niekiedy do przeniesienia praw do mieszkań spółdzielczych również może być konieczny wpis do księgi wieczystej. Dotyczy to nabycia własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu, a także prawa do domku jednorodzinnego w spółdzielni, które były wcześniej ujawnione w księdze wieczystej. Tak więc jeśli kupujemy mieszkanie spółdzielcze, które miało założoną księgę wieczystą to nabędziemy prawa do niego dopiero po dokonaniu odpowiedniego wpisu w tej księdze.
Konstytutywny charakter ma również wpis do księgi wieczystej przy ustanawianiu odrębnej własności lokali. Ma to miejsce wówczas, gdy deweloper buduje budynek wielorodzinny, z którego następnie sprzedaje poszczególne mieszkania. Konstytutywny charakter wpisu dotyczy jedynie czynności ustanawiania odrębnej własności lokalu, a nie przenoszenia tej własności. Jeśli więc deweloper najpierw dokonał wydzielenia poszczególnych lokali (co znalazło odzwierciedlenie w księdze wieczystej) a dopiero później je sprzedał klientowi, to przeniesienie własności następuje już z chwilą zawarcia umowy notarialnej. Jeśli jednak sprzedaż mieszkania następuje jednocześnie z jego wydzieleniem to wówczas wtedy klient staje się jego właścicielem dopiero z chwilą dokonania wpisu w księdze wieczystej.