Fasada musi być w słońcu - Fotografowanie architektury
O wizerunku, technice wykonywania zdjęć oraz roli światła w pracy fotografa rozmawiamy z Pawłem Stafijem, fotografem „Rynku Dolnośląskiego”
Jaka jest rola fotografii w kreowaniu wizerunku?
Ta rola jest coraz większa i wyraźna. Firmy potrzebują dobrych zdjęć, ponieważ obecnie mamy kulturę wizualną i bardziej przemawia do nas obraz niż tekst. Szczególnie reklama jest nastawiona na fotografię, a to dlatego, że dobrze wykonane zdjęcie może zdziałać więcej niż niejeden opis.
Jak długo trwa wykonanie profesjonalnej sesji architektury?
To zależy od pogody. Jeżeli jest sprzyjająca, dobry materiał fotograficzny można zrealizować w dwa–trzy dni. Niestety z nią różnie bywa. Projekty są zwykle indywidualne, więc czas zależy od tego, czy dany obiekt jest w pełni przygotowany do fotografowania (budowa inwestycji wraz z terenem do niej przylegającym jest zakończona) i jak pada na niego światło. Kiedy pracujemy na zewnątrz, fotografowanie trwa krócej, ponieważ korzystamy z naturalnego światła i łatwiej oddać atmosferę. Zdjęcia wnętrz potrzebują doświetlenia i operowania światłem mieszanym. Musimy bardziej przemyśleć oświetlenie i zadbać o wyrównanie ekspozycji pomiędzy poszczególnymi źródłami światła, co wiąże się z dłuższym czasem pracy.
Jakiego sprzętu używa się przy fotografowaniu architektury czy też architektury wnętrz?
Oczywiście poza wysokiej klasy aparatem fotograficznym i obiektywami używam także sprzętu emitującego sztuczne światło, takiego jak lampy studyjne i całej palety akcesoriów: parasole, softboxy, blendy, czyli ekrany odbijające. Fotografią rządzi światło, więc ważnym elementem jest również światłomierz zewnętrzny.
Co zrobić, żeby zdjęcia były ciekawe i atrakcyjne dla klienta?
Fotograf musi użyć wyobraźni i wszystkiemu się dokładnie przyjrzeć. Dobrze jest, kiedy wcześniej pojedzie na miejsce, w którym ma zrobić materiał. Kiedy ogląda się konkretne obiekty, wyobraźnia zaczyna pracować. To też wiąże się z umiejętnością planowania zleceń w czasie, bo fotograf musi zwyczajnie wiedzieć, że będzie musiał je zrealizować do ustalonego terminu. Trzeba też ustalić styl, żeby uniknąć sytuacji, kiedy za bardzo zmieszamy rożne pomysły. Może się wtedy okazać, że całość nie będzie współgrać.
Trzeba pamiętać o podstawowych sprawach, takich jak to, że fasada musi być w słońcu, żeby dobrze wyglądała na zdjęciu. Najlepiej wcześniej sprawdzić warunki oświetleniowe – w jakich porach dnia jaką ścianę można fotografować, co jest uzależnione od pozycji słońca.
Jak kontroluje się światło i dlaczego ma to znaczenie?
Zarówno w fotografii wnętrz, jak i w każdej dziedzinie fotografii bardzo ważne jest światło. Stąd, kiedy idę wykonać sesję, dźwigam ze sobą lampy ważące kilka kilogramów. Ale warto to robić dla efektu, jakim są kolory fotografii. Bez odpowiedniego rozświetlenia zdjęcia wychodzą szare, a kolor jest nienasycony. Szczególnie ważne jest wzięcie pod uwagę jakości koloru, gdy materiał fotograficzny ma być użyty do wykonania folderu, który będzie wydrukowany. Druk obnaża jakość fotografii, dlatego niedoświetlone zdjęcia będą na papierze wyglądały źle, a kolor będzie zszarzały.
Jakie problemy wiążą się z fotografowaniem architektury?
Problemem bywa wyszukanie smaczków. Kiedy jadę zrobić zdjęcia, chciałbym mieć jakieś interesujące elementy elewacji, o co przy współczesnej architekturze bywa ciężko. Jako fotograf patrzę również na całokształt. Teraz deweloperzy zaczynają dbać np. o zieleń przy inwestycji i uporządkowanie jej terenu z pozostałości po placu budowy. Przestrzeń nieuporządkowana „przeszkadza” zdjęciom. Jeśli nie ma warunków do zrobienia dobrych fotografii, na przykład balustrady są jeszcze owinięte folią, z reguły w takich sytuacjach przesuwamy termin wykonania zlecenia. Fotografia jest analityczna i żeby mieć dobre zdjęcia, musimy dbać o szczegóły. Zazwyczaj odbieramy świat wszystkimi zmysłami, czujemy zapachy, powiew wiatru. Natomiast aparat ma tylko jedno oko i trzeba się nieźle postarać, żeby za jego pomocą oddać klimat i ująć walory miejsca, które się fotografuje.
Każdy chce mieć ładne zdjęcia, ale żeby osiągnąć ten cel, trzeba uwzględniać estetykę i mieć wyobraźnię.
Na co warto zwrócić uwagę przy współpracy z klientem?
Warto zwrócić uwagę na komunikację. Na pierwszym miejscu stawiam wymagania klienta, ale każdy z nas ma jakieś wyobrażenia i oczekiwania, które mogą się różnić między sobą. Kiedy spotykam się z klientem, dobrze jest od razu ustalić, co nas interesuje. Porozumienie przyspiesza realizację projektu, bo często jest tak, że poprawki niepotrzebnie zabierają dużo czasu. Idealny klient to też klient zdecydowany.
Lubię jak najwięcej wiedzieć o kliencie, bo nie robię tych zdjęć dla siebie, chociaż często zdarza się, że przy zleceniach dostaję wolną rękę. Z mojego doświadczenia wynika też, że ważne jest wyczucie potrzeby. Ktoś, kto świetnie zna się na projektowaniu okładek książek, niekoniecznie zaprojektuje wizualizację osiedla, która deweloperowi przypadnie do gustu. Każdy ma swój styl, ale trzeba go też zbilansować z wizerunkiem firmy.
Czy w zakres zlecenia wchodzi też edycja zdjęć?
Oczywiście robię poprawki w programach graficznych, ale za każdym razem skupiam się na tym, żeby zdjęcie wyglądało naturalnie, odwzorowywało rzeczywistość. Przesadnie wyretuszowane zdjęcia nie wzbudzają zaufania klientów. Natomiast zdjęcia bez drobnych, ale istotnych zmian często nie prezentują potencjalnym klientom tego świata wyobrażeń, który chcieliby widzieć. Trzeba usunąć oczywiste niedoskonałości, ale też nie „przedobrzyć”.
Z drugiej strony czasem jest łatwiej, mniej kosztownie i z lepszym efektem zrobić coś drobnego, nie używając programu graficznego, np. pościerać brudną tablicę, która ma znaleźć się w kadrze zdjęcia. Nie wszystko da się zrobić w Photoshopie, zwłaszcza jeśli ma wyglądać profesjonalne. Takim sztandarowym przykładem są tutaj zdjęcia portretowe pracowników.
A jak jest z fotografiami korporacyjnymi?
Tutaj ważne jest, żeby sesja była zaplanowana także pod względem czasu, w którym pracownicy mogą dobrze się zaprezentować. Wiadomo, że robienie zdjęć w piątek o godzinie 16:00 nie przyniesie dobrych rezultatów, bo wszyscy będą zmęczeni po całym tygodniu pracy. Niezbędny jest adekwatny ubiór oraz makijaż. Tutaj przydaje się pomoc wykwalifikowanej osoby, która zadba o odpowiedni make-up dla pracowników oraz dopracuje szczegóły, jak choćby równe ustawienie kołnierzyka. Fotografia widzi niestety wszystkie niedoskonałości. Jeśli chodzi o sprzęt, to potrzebne są akcesoria do oświetlenia.
Co warto zapamiętać na temat fotografii architektury?
Z pewnością fakt, że dzisiaj liczy się szybkość i precyzja przekazywania informacji, a fotografia to w pewnym sensie skrócona droga opisu produktu, który chcemy sprzedać.
Rozmawiała: Magda Jarczewska
Przeczytaj także artykuły o powiązanej tematyce:
